Greater Poland uprising (1918–1919)
The Greater Poland uprising of 1918–1919, or Wielkopolska uprising of 1918–1919 (Polish: powstanie wielkopolskie 1918–1919 roku; German: Großpolnischer Aufstand) or Posnanian War was a military insurrection of Poles in the Greater Poland region (German: Grand Duchy of Posen or Provinz Posen) against German rule. The uprising had a significant effect on the Treaty of Versailles, which granted a reconstituted Second Polish Republic the area won by the Polish insurrectionists. The region had been part of the Kingdom of Poland and then Polish–Lithuanian Commonwealth before the 1793 Second Partition of Poland when it was annexed by the German Kingdom of Prussia. It had also, following the 1806 Greater Poland uprising, been part of the Duchy of Warsaw (1807–1815), a French puppet state during the Napoleonic Wars.
For other uprisings in Greater Poland, see Greater Poland Uprising (1794), Greater Poland Uprising (1806), and Greater Poland Uprising (1848).January 1916: creation of Secret Inter-Party Citizen's Committee ( Tajny Międzypartyjny Komitet Obywatelski) formed by members of the German Reichstag of Polish nationality.
pl.
July 1918: a network of local Citizens' Committees is created on area of Prussian Partition.
11 October 1918: Polish organizations in the German Empire publicise common documents in which they declare the will to create independent Polish state and, in effect, revolution.
9 November 1918: beginning of the , which also occurred in Greater Poland. Poles organized secret military structures in the Poznań garrison, Jarocin and Inowrocław.
German Revolution
10 November 1918: events of the so-called .
Republika Ostrowska
World War I
Supreme People's Council
Henryk Śniegocki
17 November 1918: the Commission of the NRL calls for a one-time collection of money called a "national tax".
18 November 1918: elections to Poviat's People's Councils and members of the partition's (1399 MPs).
Sejm
20 November 1918: the Polish government in publishes przyłączenie Wielkopolski będzie jednym z pierwszych naszych zadań (the joining of Greater Poland will be one of our first tasks).
Warsaw
3 December 1918: The Partition Sejm of Poznań begins its official proceedings in the "Apollo" Cinema. MPs represent all lands of the Prussian Partition and Polish economic emigration, mainly from .
Westfalen
5 December 1918: the end of the Partition Sejm, which declared its desire for unification with the other partitions in a renewed Poland, and the NRL officially elected its members.
6 December 1918: the first meeting of the NRL has Bolesław Krysiewicz become the speaker. Election of executive body, Commission of the NRL, formed by representatives of - Stanisław Adamski and Władysław Seyda; Upper Silesia: Wojciech Korfanty and Józef Rymer; Eastern Pomerania: Stefan Łaszewski; Kuyavia: Adam Poszwiński.
Greater Poland
11 December 1918: the and the teaching of religion in Polish return to schools.
Polish language
15 December 1918: the Polish government in Warsaw breaks diplomatic relations with .
Germany
Powstanie Wielkopolskie 1918–1919. Geneza-charakter-znaczenie, Poznań 1978
Antoni Czubiński
Rola Powstania Wielkopolskiego w walce narodu polskiego o powstrzymanie niemieckiego >parcia na wschód<, Przegląd Zachodni 1968, nr 5-6
Antoni Czubiński
A. Czubiński, Z.Grot, B.Miśkiiewcz, Powstanie Wielkopolskie 1918–1919. Zarys dziejów, Warszawa 1978
K. Dembski, Wielkopolska w początkach II Rzeczypospolitej. Zagadnienia prawno-ustrojowe, Poznań 1972
Polityka polska i odbudowanie państwa 1925
Roman Dmowski
Z. Grot (ed.), Powstanie wielkopolskie 1918–1919, Poznań 1968
Z. Grot, I. Pawłowski, M. Pirko, Wielkopolska w walce o niepodległość 1918–1919. Wojskowe i polityczne aspekty Powstania Wielkopolskiego, Warszawa 1968
P. Hauser, Niemcy wobec sprawy polskiej X 1918–VI 1919, Poznań 1984
K. Kandziora, Działalność POW w Poznaniu. Przyczynek do historii Polskiej Organizacji Wojskowej zaboru pruskiego w latach 1918–1919, Warszawa 1939
S. Kubiak, Niemcy a Wielkopolska 1918–1919, Poznań 1969
Joseph Lamia: Der Aufstand in Posen (The Uprising in Poznan). Berlin 1919 (in German).
Materiały Sesji Naukowej z okazji 50-lecia Powstania Wielkopolskiego 1918/1919, Zaszyty Naukowe UAM 1970, Historia t.10
Anglicy i wybuch powstania wielkopolskiego. Z dziejów genezy brytyjskiej misji płka H.H.Wade'a w Polsce, [in:] Antoni Czubiński (ed.), Polacy i Niemcy. Dziesięć wieków sąsiedztwa, PWN, Warszawa 1987
Witold Mazurczak
Rodział XXII. Powstanie Wielkopolskie, [in:] J.Pajewski, Odbudowa państwa polskiego 1914–1918, Warszawa 1985,
Janusz Pajewski
Znaczenia Powstania Wielkopolskiego dla odbudowy Państwa Polskiego w 1918 r., Zeszyty Naukowe UAM, Historia 1970, t.10
Janusz Pajewski
S. Rybka, Zerwane pęta. Wspomnienia z dni rewolucji niemieckiej i powstania polskiego 1918-1919, Poznań 1919
A. Rzepecki, Powstanie grudniowe w Wielkopolsce. 27 XII 1918, Poznań 1919
Z. Wieliczka, Wielkopolska w Prusy w dobie powstania 1918/1919, Poznań 1932
Z. Wroniak, Paderewski w Poznaniu, Kronika Miasta Poznania 1959, nr 4
H. Zieliński, Rola powstania wielkopolskiego oraz powstań śląskich w walce o zjednoczenie ziem zachodnich z Polską; (1918–1921), [in:] Droga przez Półwiecze.
Dietrich Vogt: Der großpolnische Aufstand 1918/1919: Bericht, Erinnerungen, Dokumente. Marburg 1980 (J.-G.-Herder-Institut) 3-87969-147-9
ISBN
Richard Blanke, Orphans of Versailles. The Germans in Western Poland 1918–1939, Lexington, KY.,1993 (presents somehow pro-German vision of the events)
